DenizliSondaj - DENİZLİ BATISIN GENEL JEOLOJİSİ BABADAĞ-BULDAN-SARAYKÖ
DENİZLİ BATISIN GENEL JEOLOJİSİ BABADAĞ-BULDAN-SARAYKÖY BABADAĞ -Genel Jeoloji Bölgede en altta Ortaköy Formasyonu’na (Sun ve diğ.,1990) ait Paleozoyik yaşlı şistler Babadağ Metamorfitleri yer almaktadır (Şekil 3). Bunların üzerine açısal uyumsuzlukla gelen Üst Miyosen?- Alt Pliyosen yaşlı (Öngür,1971; Konak,1990) Sazak Formasyonu’na (Öngür,1971) ait Hisar Kireçtaşı Üyesi (Öngür,1971) gelmektedir. Sazak Formasyonu üzerine de geçişli olarak Alt Pliyosen yaşlı Kolonkaya Formasyonu (Öngör,1971; Şimşek,1982) gelmektedir. Kolonkaya Formasyonu birbiriyle geçişli ve uyumlu olarak kiltaşı, killi marn ve marnlarla temsil edilen Ahıllı Marn Üyesi, kumtaşı ve marn ardalanması ile temsil edilen Babadağ Kumtaşı-Marn Üyesi, çakıltaşı ve kumtaşı ile temsil edilen Manastır Çakıltaşı Üyesi, çakıltaşları ile temsil edilen Mollaahmetler Çakıltaşı Üyesi (Öngör, 1971) ile temsil edilmektedir. En üstte de açısal uyumsuzlukla Pliyo-Kuvaterner yaşlı Asartepe Formasyonuna ait Kelleci Çakıltaşı Üyesi bulunmaktadır (Özpınar ve diğ.,1999). Paleozoik yaşlı temel kayaçlar: Ortaköy Formasyonu Denizli genelinin stratigrafisi içinde yer alan Çine grubu üzerinde uyumsuzlukla yer almaktadır. Grafit şist, iki mikalı şist, fillat, serizit, klorit şist, kuvarsit, kuvars şist-muskovit şist, mermer mercekleri ve bantlarından oluşan kaya topluluğu “Ortaköy Formasyonu” olarak adlandırılmıştır (Konak vediğ., 1990). Babadağ merkez, Kıranyer, Demirli, Kartal Tepe ve Şeytan Tepe civarını içine alan bir yayılım gösterir. Kalınlığı 500 m.nin üzerindedir. Neojen yaşlı çökeller: Sazak Formasyonu Denizli genelinin stratigrafisi içinde yer alan ancak bölgede gözlenmeyen Kızılburun Formasyonu üzerine geçişli bir dokanakla gelmektedir. Alttan kiltaşı, silttaşı, killi kireçtaşı, marn ve üstte masif kireçtaşıından oluşan limnik çökeller “Sazak Formasyonu” olarak tanımlanır(Şimşek, 1982). Hisar Kireçtaşı Üyesi Bu üye altta kristalize kireçtaşı, marnlı kireçtaşı, laminalı kireçtaşı ve üstte gözenekli killi kireçtaşından oluşmaktadır. Adlama ilk kez Öngür (1974) tarafından kullanılmıştır. Üyenin yaklaşık kalınlığı 400 ‘nin üzerindedir. Birim alttan üste sert kireçtaşı sileksli ve marnlı kireçtaşı, laminalı kireçtaşı ve en üst bölümlerinde kokulu, gözenekli kireçtaşı düzeylerinden oluşur. Kolonkaya Formasyonu Sazak Formasyonu üzerine geçişli bir dokanakla gelmektedir. Kiltaşı, silttaşı, kireçtaşı ve man ara düzeyleri içeren egemen kumtaşı istifi “Kolonkaya Formasyonu” olarak ayırtlanmıştır. Adlama ilk kez Şimşek (1982) tarafından kullanılmıştır. Bu formasyon bölgede Ahıllı Marn Üyesi, Babadağ Kumtaşı Marn üyesi, Manastır Çakıltaşı Üyesi olmak üzere üçe ayrılmıştır. Ahıllı Marn Üyesi Hisar Kireçtaşları üzerinde yanal ve düşey geçişli olarak yer alır. Üstten Manastır Çakıltaşı Üyesi ile sınırlanmıştır. Sert marn, kil, killi marn, kil marn ardalanmasından oluşur. Öngür (1971) Ahıllı Marn Üyesi adını vermiştir. Üyenin kalınlığı 400-600 m arasındadır. Üye alttaki Hisar Kireçtaşı Üyesi ile geçişli bir dokanağa sahiptir. Hisar Kireçtaşı Üyesinde görülen yanal süreksizlikler Ahıllı Marn Üyesi oluşumunu sağlayan gölün genişlediğini gösterir. Üyenin içinde bulunduğu formasyonun yaşını Şimşek (1982) ve Taner (1974) Alt Pliyosen olarak vermişlerdir. Babadağ Kumtaşı-Marn Üyesi Babadağ ilçe merkezi ve yakın çevresinde gözlenen Babadağ Kumtaşı-Marn Üyesi, gri renkli, az dayanımlı kumtaşı-marn ardalanmasından oluşmaktadır. Kalınlığı 50 m.dir. Yaşının Alt Pliyosen olabileceği düşünülmektedir. Manastır Çakıltaşı Üyesi Babadağ Kumtaşı-Marn Üyesi ile geçişli bir dokanağa sahiptir ve temel kayaç olan metamorfitlerle uyumsuzdur. Çakıl, kum, çakıl-kum ardalanmalı birimin adlamasını Öngür (1971) yapmıştır. Yaklaşık 4 km2 bir alanı kaplayan ve Babadağ’ın 2 km batısındaki Manastır civarında yüzeylenen üyenin kalınlığı yaklaşık 200 m’dir. Birimde, Kıranyer doğusunda metamorfik çakıllı mikroçakıltaşı, ve kumtaşları civarında ise gevşek bol mikalı ince taneli, kırmızımsı renkli, 1-3 cm ‘den 1-2 m’ye varan boyutlarda metamorfik çakıllı çakıltaşı şeklinde bir diziliş görülür. Belirsiz katmanlanma gösterir. Temel kaya ile dokanağı uyumsuz veya faylıdır. Ahıllı Marn Üyesi gibi Alt Pliyosen yaşı uygun görülmüştür(Öngür, 1971). Asartepe Formasyonu Pliyosen yaşlı Kolonkaya Formasyonu üzerine uyumsuz olarak çakıltaşı, kumtaşı ve silttaşından oluşan flüviyal kökenli çökeller “Asartepe Formasyonu” olarak ayıtlanmıştır. Asartepe Formasyonunun, Mollaahmetler Çakıltaşı Üyesi ve Kelleci çakıltaşları olmak üzere iki alt bölümü vardır. Mollaahmetler Çakıltaşı Üyesi Birim yaygın olarak Kaklıkıran, Bekirler, Mollaahmetler batı-kuzeybatısı, Mazılı Düzü çevresi ve Seki çevresinde 550-600 m’lik yüksekliklerde, sarp ve düz topoğrafya sunan yerlerde gözlenir. Birim egemen olarak havza kenarında kahverengimsi, kırmızımsı, alacalı; havza ortasına doğru sarımsı, yeşilimsi, kahverengimsi, gri, alacalı renklidir. Üye, Yeniköy, Kelleci, Mollaahmetler ve Bekirler’in güneyinde gözlenmiştir. Birimin egemen litolojisini çakıltaşları oluşturur. 744 rakımlı tepe çevresinde çakıltaşları, grimsi, kırmızımsı, alacalı renkli, boyutları 2 mm ile 7 mm arasında değişmekte olup çakıltaşları arasında yaklaşık 10 cm kalınlığa sahip kumtaşı düzeyleri gözlenmektedir. Az pekleşmiştir. Çakıllar kötü orta yuvarlanmış kötü küreselleşmiştir. Katmanlanma belirgin olmamakla birlikte orta-kalındır. Birimin Pliyokuvaterner yaşlı olabileceği düşünülmektedir. Kelleci Çakıltaşı Mollaahmetler çakıltaşı üzerine uyumlu dokanakla gelen ve tabanda kalın çakıltaşları ile başlar ve üst düzeylere doğru silttaşlarına geçer. Tip kesiti sunduğu en iyi yer Yeniköy ile Kelleci’nin orta noktasıdır. Kelleci köyünün batısında-kuzeyinde-güneybatısında, Hacıibrahimler’in batısında ve Kocagündüz’ün batısında yüzlek vermektedir. Birim egemen olarak kırmızı renkli, az pekleşmiş kum, çakıl ve bloklardan oluşur. Güneyde temel kayalar ile faylı bir dokanak sunar. Birim, altlayan Mollahmetler Çakıltaşı Üyesi ile geçişli bir dokanağa sahiptir. Stratiğrafik kesitte en üstte yer almaktadır. Birimin yaşı Pliyokuvaterner olabileceği düşünülmektedir. Yapısal Jeoloji Denizli ve çevresi, Büyük Menderes, Gediz ve Çürüksu grabenlerinin kesişme noktalarında yer alır. Çevresinde ise Çivril, Acıgöl, Burdur ve Dinar grabenleri bulunur. Çivril, Acıgöl ve Burdur grabenleri KD-GB doğrultulu, B. Menderes grabeni de D-B doğrultuludur. Gediz grabeni ise İzmir-Salihli hattı boyunca D-B olup Salihli, Alaşehir ve Buldan hattı boyunca KB-GD doğrultulu konuma geçer(PAÜ,2002). Denizli havzası 50 km uzunluğunda, 24 km genişliğinde KB-GD uzanımlı bir çöküntü havzasıdır. Havza kuzey ve güneyden normal faylarla sınırlandırılmıştır. Havza, sınır fayları ve bunlara az çok paralel birçok sintetik ve antitetik faylarla parçalanmıştır. Sınır fayları tek parça olmayıp, uzunlukları en fazla 13 km olan fay parçalarından oluşmaktadır. Kuzeydeki fay parçaları Pamukkale’den itibaren Hierapolis, Akköy ve Tripolis parçaları olarak adlandırılmıştır (Çakır, 1999). Bu fay parçaları birbirine göre sıçrama yapmaktadır. Sıçrama zonlarının genişliği 1-2 km‘dir. Açılma çatlakları sıçrama zonlarında yoğunlaşır. Sıçrama zonları aynı zamanda tercihli traverten oluşum alanlarıdır. Havza, KB-GD gidişli “Karakova yükselimi” ile 2 alt bölüme ayrılmıştır. Havza içinde Neojen istifinin yükselmesi sonucu ortaya çıkan ve küçük çaplı bir horst olan Karakova yükselimi, her iki taraftan faylıdır. Karakova yükselimi boyunca çok sayıda sintetik ve antitetik fay gözlenmiştir. Denizli il merkezi Karakova yükselimi ile Babadağ fayı arasında yeralır. Babadağ fayı güneydeki sınır faylarından birisidir. Doğuda Bağbaşı’ndan başlayıp, Servergazi, Şirinköy ve Göveçlik üzerinden batıda Babadağ’a kadar uzanır. Fayın güneyindeki taban bloğunda Menderes metamorfitleri, kuzeydeki tavan bloğu üzerinde ise Neojen ve Kuvaterner birimleri yeralır. Babadağ fayı tek bir çizgi halinde değil, havzanın kuzeyinde olduğu gibi farklı uzunluktaki parçalardan oluşmaktadır. Honaz fayı yaklaşık D-B doğrultulu olup, 40-600 kuzeye eğimlidir. Batıda Karateke Köyünden başlayıp, doğuya doğru Honaz üzerinden Menteş ve Kızılyer’e kadar uzanır. Uzunluğu 13 km olan fay aktif olup , zaman zaman düşük ve orta büyüklükte depremler üretmektedir. Karakova yükselimi Çürüksu alt havzasından KB-GD uzanımlı bir fay hattı ile sınırlanır. Sözkonusu fay güneydoğuda Karateke-Ovacık köylerinden başlayıp, Karaköy, Akhan, Laodikya, Bozburun ve Karakova üzerinden KB-B’ya doğru uzanır. Batı ucunda Üzerlik Köyü yakınlarında güncel alüvyonlar içerisinde belirsizleşir. Fay Neojen birimleri ile Çürüksu alt havzasının alüvyonları arasında bir sınır oluşturur. İncelenen bölgedeki Neojen yaşlı genç çökellerde egemen katman doğrultuları K40-500 B ve egemen eğim yönü ve açıları da 10-200 GB olarak ölçülmüştür. İncelenen alanda iki önemli fay bulunmaktadır. Bunlardan birincisi Babadağ ilçe merkezinin tam ortasından geçen “Babadağ Fayı” diğeri de Hisar ve İncirlipınar Köyleri kuzeyinden geçen “Hisar Fayı”dır. Eğim atımlı normal bir fay olan Babadağ fayının fay düzlemi, Yeniköy’ün 200 m kadar güneyinde ve Yeniköy deresi içinde gözlenir. Fay düzleminin konumu K840B/680KD olarak belirlenmiştir. Babadağ fayı Paleozoyik yaşlı şistler ile Neojen yaşlı birimler arasında dokanak yapar. Fay zonu kalın olmayıp, kaya unu şekline gelmiş kuvarsit, mikaşist breşlerinde oluşmuştur. Fay zonu boyunca şistlerden oluşan taban blokta geniş bir alterasyon zonu oluşmuştur. Alterasyon zonunun oluşmasında kuzeye doğru eğimli olan şistozite yüzeyleri boyunca oluşan kaynak sularının etkisi fazladır. Hisar fayı düzlemi Hisar Köyü kuzeydoğusunda yer alan Kükürt Dere de en iyi şekilde gözlenir. Eğim atımlı normal fay olan Hisar fayının atımı 300 m.dir. Kükürt derede fay düzleminin konumu k630B/550KD olarak ölçülmüştür. Babadağ fayının düşey devinim miktarı bölgesel veriler değerlendirildiğinde 0,5 mm/yıl ile 2.5 mm/yıl arasında olduğu söylenebilir (Özpınar vd, 1999). BULDAN-Genel Jeoloji Bölgede Menderes Masifine ait metamorfik kayaçlar, Mesozoyik, Senozoyik ve Kuvaterner yaşlı çökel kayaçlar ve magmatik kayaçlar olarak da ofiyolitik seriler ve Üst Pliyosen yaşlı Denizli volkanitleri yer alır.Paleozoyik yaşlı ve Menderes Masifine ilişkin metomorfik kayaçlar bölgenin kuzey, kuzeybatı ve güney kesimlerinde bulunur. Tabandan tavana doğru gnayslar, mikaşist, kuvarşist, serisişt v.b. şistler kuvarsit ve mermerlerle temsil edilmişlerdir.Senozoyik (Alt Pliyosen) Kızılburun formasyonu (Tmkb), çakıltaşı, kumtaşı, Sazak Formasyonu (Tms), kireçtaşı, marn, Kolonkaya Formasyon (Tpko), marn, kumtaşı, kireçtaşından oluşmuştur. Kuvarternerde taraçalar (Qal) eski alüvyon ve yeni alüvyon, (Qal) yamaç molozu, (Qym) alüvyon yelpazeleri ile travartenler (Qtr) gelişmiştir. Çine Grubu Menderes Masifinin çekirdeğinde yer alan gnayslar Çine Grubu adı altında toplanmıştır. Litolojisi; genelde iki mikalıdırlar. İçerdikleri mineral türlerine göre açık veya koyu renklerde olabilirler. Özellikle Büyük Menderes Grabeninin kuzeyinde granoblastik dokulu gnayslar izlenir. Ortaklaslarda büyüme gözlenir. Bunlar göz şeklini almış ve göz şeklini oluşturmuşlardır. İnce taneli gnayslar, feldispat ve felsik mineraller yönünden zengindir. Gnayslar Menderes Masifinde çalışan bir çok araştırmacı tarafından saptandığı gibi sığ sahil kökenli kumtaşlarının metamorfizması sonucu oluşmuştur. Üstteki Kavaklıdere Grubunun şistleri ile geçişli bir dokanağa sahiptir. Gnayslar gravite fayları nedeniyle kendinden genç formasyonlarla tektonik dokanak ilişkisi içindedir. Kendinden genç olan Kolonkaya Formasyonu tarafından da uyumsuz olarak örtülmektedir. Ortaköy Formasyonu Çine Grubu üzerinde yeralan, granat şist, iki mikalı şist, fillat ve serzit-klorit şist kloritoyidli kuvars-muskovit şist, kuvarsit, kuvars şist, mermer mercek ve bantlarından oluşan kaya topluluğuna Ortaköy Formasyonu adı verilmiştir. Şistlerin daha önce pelitik, kuvarsit ve kuvars şistlerin psamitik tane boyutunda olduğunu, kalkşistlerin marn, mermerlerinde kireçtaşı kökenli oldukları söylenebilir. Kuvarsitlerin kalın düzeyler oluşturması ve ara katkı içermemesi, bunların çökelim dinamiğinin yüksek olduğunu, dalga hareketlerinin etkin olduğunu ve böylece kumtaşlarının iyi yıkanmakta olduğunu göstermektedir. Grafitik yüzeylerin izlenmesi ortama organik kökenli malzemenin geldiğini ifade etmektedir. Ortaköy formasyonu sığ bir platformda oluşmuş çökellerden türevlenmiştir. Denizli Grubu Kızılburun Formasyonu Devresellik gösteren ritmik sedimantasyon ürünleri konglomera,kumtaşı,silt taşı,kiltaşı,killi kireçtaşı birimleridir. Bölgede 300-400 metre kalınlık göstermektedir. Bu birimler göl ve bataklık çökelme ortamında oluşmuşlardır. Sazak Formasyonu Tabanda kiltaşı,silttaşı,marn ve killi kireçtaşından oluşur. Üstte plaketli altta masif kireçtaşı litolojileri ile tanımlanır. Bu birimler 80-200 metrelerde değişen kalınlıklardadır. Bunlar;göl çökelme ortamında oluşmuşlardır. Sakızcılar Formasyonu Üst Miyosen-Alt Pliyosen yaşlı tüfit ara tabakalı killi kireçtaşı,marn,killi silttaşı,çamurtaşı ardalanmasından oluşmaktadır. Bu birimler 860-1100 metre kalınlık göstermektedir. Kolonkaya Formasyonu Etüd sahasınında içinde bulunduğu bu formasyon Alt Pliyosen yaşlı marn,kumtaşı,kiltaşı ardalanmalıdır. Bunlar gölsel çökellerdir. Tosunlar formasyonu Kolonkaya formasyonu üzerine düşük açılı uyumsuzlukla gelir. Az pekleşmiş çakıltaşı, kumtaşı, silttaşı ve kiltaşından yapılıdır. Genelde sarı, boz renk tonlarında gözlenen istifte katmanlanma belirsizdir. Karşılaştırma yöntemi ile Pliyo-Kuvaterner yaşı öngörülmüştür. Alüvyon ve Yamaç Molozu Kuvaterner geniş alüvyon sahaları ve yan derelerin ağızlarında oluşmuş birikinti konileri ile temsil edilir. Bölgede kuru ve sulu dere ağızlarında ve dik yamaçlı topografyanın,ovaya girişte bıraktığı yığıntılar,yamaç molozları,alüvyonlar ve alüvyon yelpazeleri şeklinde temsil olunur. Temeldeki tüm birimler üzerine uyumsuz olarak çökelmişlerdir. Ayrıca bölgede Pliyokuvaterner yaşlı CaCO3;lı suların bıraktığı traverten çökelimleri mevcuttur ve Menderes masifinin her iki yanında çökelmişlerdir YAPISAL JEOLOJİ Bölgedeki en önemli faylar Menderes Masifinin Pliyosen ve sonrasındaki yükselmesi sonucu oluşan eğim atımlı faylardır. Horst ve grabenleri oluşturan bu fayların, söz konusu yapılar arasında basamaklı bir karaktere sahip güzel örnekleri bulunur. Denizli – Sarayköy – Buldan yörelerinde, Geç Miyosen’den sonra oluşmuş normal fay takımları D-B, KB-GD, K-G, KD-GB doğrultuludur. 1945 Denizli – Sarayköy depremi, Büyük Menderes Grabenini sınırlayan D-B gidişli faylarla Alaşehir – Sarayköy – Buldan – Denizli grabenlerini sınırlayan bu fay takımlarının kesiştikleri yerlerde oluşmuştur. Aynı nedenlerle de 1976 Denizli depremi olmuştur. (Özpınar, 1987) Denizli ili güneyindeki bölgelerle de Geç Miyosen’den sonra gelişmiş normal fay takımlarının D-B, KD-GB, K-G, KB-GD doğrultulu oldukları belirlenmiştir. Gerek Denizli ili güneyi ve gerekse Denizli ili kuzeyi ile ilgili jeolojik haritalara bakıldığında diri fay kanıtı verilerinin gözlenmesinin şunlara bağlı olduğu belirtilmektedir. ; a. Kuvaterner yaşlı birimlerle daha yaşlı birimler dokanak oluşturmaktadır. Örneğin ; Pamukkale ve Honaz dolayındaki travertenlerle, Paleozoyik ve Mesozoyik yaşlı birimler dokanak oluşturmaktadır. b. Sıcak su ve kaplıcaların fay düzlemi ve ona yakın yerlerde çizgisel olarak yoğunlaşmasıdır. Örneğin ; Yenice, Gölemezli, Karahayıt ve Pamukkale kaplıcalarının çizgisel olarak uzanmaları. c. Fay dikliği eteğinde, fay düzlemini kat eden dere yataklarında oldukça kalın birikinti konilerinin oluşmasıdır. Örneğin ; Babadağ fayı kuzeyden Denizli il merkezine kadar devam eden oldukça kalın alüvyon yelpazelerin oluşmasıdır. d. Eski alüvyonların faylarla asılı kalması, Çürüksu Çayına ait taraçaların asılı kalmasıdır. Denizli ve dolaylarında faylanma evresi olan Geç Miyosen-Erken Pliyosen’den günümüze kadar, yaklaşık 1500 – 2000 m. düşey hareket olduğu düşünülmektedir. SARAYKÖY-GENEL JEOLOJİ Denizli ve çevresinde jeolojik birimler üç gruba ayrılır. Bunlar Paleozoyik temel kayaları, Neojen tortulları ile Kuvaterner oluşuklarıdır . Paleozoyik Temel Kayaları(Pzko) Çalışma alanının güneyinde dağlık (Honaz Dağı) kesimlerinde yüzlek verirler. Denizli çevresinde en yaşlı birimler olup, Menderes masifinin metamorfik kayaçları ile temsil olunurlar. Gruba ait litolojiler değişik kesitlerde tabandan tavana doğru, gnays, mikaşist, kuvarsit, şist, kalkşist ve mermerlerle temsil edilmektedir.Bu kayalar Denizli’nin güneyinde mostra verir. Kendi içerisinde kalınlıkları ve yanal devamlılıkları değişkendir. Şistteki hakim renk, kirli-beyaz,açık-koyu gri,sarımsı ve açık kahverengi arasında değişir. Şistozite belirgindir. Alt dokanağı gnayslarla belirgin olup üst dokanağı uyumlu olarak mermerlerle yapmaktadır.Bu birimlerin Neojen ve Kuvaterner birimleri ile olan dokanağı faylıdır. Neojen Tortulları (N) Neojen tortulları grabeni dolduran birimlerdir. Denizli havzasının güney ve kuzey kenarlarında,omuzlar şeklinde kısmen yüzeylemişlerdir.Ancak havza merkezinde Kuvaterner ve güncel tortullar altında gömülü durumdadırlar. Daha önceki çalışmalarda (Ör.Şimşek,1982) Neojen tortulları Kızılburun, Sazak, Kolonkaya ve Tosunlar gibi formasyonlara ayrılmıştır.Neojen birimleri çoğunlukla alüvyal yelpaze,göl ve akarsu tortulları ile temsil edilirler.Çeşitli irilikteki kum ve çakıllardan, konglomera ve marn kalker ardalanmasından ibarettir. Bu tabakalar arasında gerek yanal ve dikey geçişler gerekse çapraz ve stratifikasyonlar mevcuttur. Kolonkaya Formasyonu Kiltaşı, silttaşı, kireçtaşı ve marn ara düzeyleri içeren egemen kumtaşı istifi Kolonkaya formasyonu olarak ayırtlanmıştır (Şimşek,1982). Birim yanal değişimler gösterir.Marn, killi kireçtaşı ve çamurtaşı ile ardalanma gösteren kumtaşları formasyonun egemen kaya türüdür.Kumtaşları ince-orta, yatay katmanlı, killi kireçtaşı ara düzeyleri kapsayan sarı kumtaşları ile başlar. Kumtaşları genelde sarımsı, kırmızımsı, kahverengimsi renkte,daha çok gevşek tutturulmuş ve dağılgan, parlak, mika pullu genellikle tane destekli iyi boylanmalıdır. Bazı düzeylerde çakıllı, genellikle paralel, yersel olarak çapraz tabakalıdır. Formasyon temel kayaçlar üzerine uyumsuz olarak örtülmektedir. Formasyona,Erişen(1975) tarafından Alt Pliyosen yaşı verilmiştir.Marn birimi çalışma alanında temel kaya konumundadır. Dış yüzeyleri gri,grimsi mavi ve krem renktedir. Genellikle kalın katmanlıdır. Kuvaterner Tortulları (Q) Denizli havzasının en genç tortulları olan Kuvaterner oluşumları havza kenarlarını sınırlayan fay hatları önünde, vadi ağızlarında biriken alüviyal yelpazeler, yamaç molozları / alüvyonlar, travertenler ile dere yataklarının gevşek tortullarından ibarettir. YAPISAL JEOLOJİ Denizli ve çevresi, Büyük Menderes, Gediz ve Çürüksu grabenlerinin kesişme noktalarında yer alır. Çevresinde ise Çivril, Acıgöl, Burdur ve Dinar grabenleri bulunur. Çivril, Acıgöl ve Burdur grabenleri KD-GB doğrultulu, B. Menderes grabeni de D-B doğrultuludur. Gediz grabeni ise İzmir-Salihli hattı boyunca D-B olup Salihli, Alaşehir ve Buldan hattı boyunca KB-GD doğrultulu konuma geçer (Kılınçarslan, 2002). Denizli 50 km uzunluğunda, 24 km genişliğinde KB-GD uzanımlı bir çöküntü havzasıdır. Havza kuzey ve güneyden normal faylarla sınırlandırılmıştır. Havza, sınır fayları ve bunlara az çok paralel birçok sintetik ve antitetik faylarla parçalanmıştır. Sınır fayları tek parça olmayıp, uzunlukları en fazla 13 km olan fay parçalarından oluşmaktadır. Kuzeydeki fay parçaları Pamukkale’den itibaren Hierapolis, Akköy ve Tripolis parçaları olarak adlandırılmıştır. Bu fay parçaları birbirine göre sıçrama yapmaktadır. Sıçrama zonlarının genişliği 1-2 km‘dir. Açılma çatlakları sıçrama zonlarında yoğunlaşır. Sıçrama zonları aynı zamanda tercihli traverten oluşum alanlarıdır. Havza, KB-GD gidişli “Karakova yükselimi” ile 2 alt bölüme ayrılmıştır. Havza içinde Neojen istifinin yükselmesi sonucu ortaya çıkan ve küçük çaplı bir horst olan Karakova yükselimi, her iki taraftan faylıdır. Karakova yükselimi boyunca çok sayıda sintetik ve antitetik fay gözlenmiştir. Denizli il merkezi Karakova yükselimi ile Babadağ fayı arasında yer alır. Babadağ fayı güneydeki sınır faylarından birisidir. Doğuda Bağbaşı’ndan başlayıp, Servergazi, Şirinköy ve Göveçlik üzerinden batıda Babadağ’a kadar uzanır. Fayın güneyindeki taban bloğunda Menderes metamorfitleri, kuzeydeki tavan bloğu üzerinde ise Neojen ve Kuvaterner birimleri yer alır. Babadağ fayı tek bir çizgi halinde değil, havzanın kuzeyinde olduğu gibi farklı uzunluktaki parçalardan oluşmaktadır. Honaz fayı yaklaşık D-B doğrultulu olup, 40-600 kuzeye eğimlidir. Batıda Karateke Köyünden başlayıp, doğuya doğru Honaz üzerinden Menteş ve Kızılyer’e kadar uzanır. Uzunluğu 13 km olan fay aktif olup, zaman zaman düşük ve orta büyüklükte depremler üretmektedir .Karakova yükselimi Çürüksu alt havzasından KB-GD uzanımlı bir fay hattı ile sınırlanır. Söz konusu fay güneydoğuda Karateke-Ovacık köylerinden başlayıp, Karaköy, Akhan, Laodikya, Bozburun ve Karakova üzerinden KB-B’ya doğru uzanır.Batı ucunda Üzerlik Köyü yakınlarında güncel alüvyonlar içerisinde belirsizleşir. Fay Neojen birimleri ile Çürüksu alt havzasının alüvyonları arasında bir sınır oluşturur.
 
Bugün 22678 ziyaretçikişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol